Tarihi Adım: İngiltere, Kanada ve Avustralya Filistin Devleti’ni Tanıdı

İngiltere, Kanada ve Avustralya, Filistin’i resmen devlet olarak tanıdıklarını açıkladı. Adım, “iki devletli çözüm” için güçlü bir mesaj olarak görülüyor. İsrail sert tepki gösterirken, Almanya ve ABD şimdilik tanımaya karşı çıkıyor.

Üç Büyük Batılı Ülke Aynı Anda Tanıdı

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun başlamasına günler kala, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Kanada Başbakanı Mark Carney ve Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, Filistin’i resmen tanıdıklarını açıkladı.

Kanada Başbakanı Mark Carney

Karar, özellikle Batı dünyasından gelen ilk güçlü ve eş zamanlı adım olarak değerlendiriliyor. Portekiz’in de aynı gün içinde benzer bir karar alması bekleniyor.

“İki Devletli Çözüm” İçin Son Umut

Kanada Başbakanı Carney, tanımayı şu sözlerle gerekçelendirdi:

“1947’den beri Kanada’nın politikası, Ortadoğu’da kalıcı barış için iki devletli çözümü desteklemektir. Netanjahu hükümeti sistematik olarak bir Filistin devletini engelliyor. Biz bu adımla barış için son perspektifi ayakta tutmak istiyoruz.”

İngiltere Başbakanı Starmer ise X’te yaptığı açıklamada, “Bugün Filistin devletini resmen tanıyoruz. Amacımız, Filistinliler ve İsrailliler için barış umudunu yeniden canlandırmak” dedi.

Almanya ve ABD Karşı Çıkıyor

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, Berlin’in pozisyonunu yineledi:

“Şimdi Filistin devletini tanıma zamanı değil. Ama iki devletli çözümün mümkün olması gerekir.”

ABD de İsrail’in en yakın müttefiki olarak tanımaya karşı çıkıyor. Buna karşın, Fransa ve Belçika’nın da kısa süre içinde aynı yönde adım atması bekleniyor.

İsrail’den Sert Tepki

İsrail Başbakanı Binyamin Netanjahu’nun sağcı hükümeti, iki devletli çözümü reddediyor. İsrail, tanıma kararını “Hamas’a ödül” olarak nitelendirdi.

Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, tepki olarak İsrail’in Batı Şeria’nın yüzde 80’ini ilhak edebileceğini açıkladı. İsrail aynı zamanda yerleşim birimlerini genişletmeye devam ediyor.

Filistin Cephesinde Farklı Tutumlar

PLO ve Filistin Yönetimi (Batı Şeria): İki devletli çözümü destekliyor.

Hamas (Gazze): İsrail’in varlığını reddediyor, tüm tarihi Filistin üzerinde İslam devleti kurmak istiyor.

Filistin Dışişleri Bakanı Varsen Aghabekian Shahin ise tanımayı “geri dönüşü olmayan bir adım” olarak nitelendirdi:

“Bu karar, Filistin’in bağımsızlığına ve egemenliğine bizi bir adım daha yaklaştırdı.”

Arka Plan: Gazze Savaşı ve İnsani Kriz

Hamas’ın 7 Ekim 2023 saldırısıyla başlayan savaş hâlen devam ediyor.

İsrail’de 1.200 kişi öldü, 250’den fazla kişi Gazze’ye kaçırıldı. Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre savaşta 65.000’den fazla Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail ordusu şu anda Gazze Şehri’nde kara operasyonu yürütüyor. Bölgede açlık, göç ve ağır insani kriz sürüyor.

Tanıyan Ülke Sayısı Artıyor

Bugüne kadar BM üyesi 193 devletten yaklaşık 150’si Filistin’i tanıdı. Ancak Batı dünyasından gelen bu son karar, sembolik anlamının ötesinde diplomatik dengeleri değiştiriyor. Eğer Fransa da tanırsa, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinden dördü (Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) Filistin’i tanımış olacak. ABD ise karşı çıkan tek daimi üye olarak kalacak.

(Kaynak: ntv / dpa / MFM-Redaksiyon: M. Hastürk)