SEÇİM 2025: PARTİLERİN PROGRAMLARINDA NELER VAR?, © shutterstock
 shutterstock

SEÇİM 2025: PARTİLERİN PROGRAMLARINDA NELER VAR?

19.12.2024

Almanya’da şubat ayında (2025) yapılacak erken genel seçimler öncesinde, partiler seçim programlarını açıklamaya başladı. CDU/CSU, SPD, Yeşiller, AfD, FDP ve Sol Parti'nin (Die Linke) programları kamuoyuyla paylaşıldı. BSW ise henüz son kararlarını açıklamış değil. İşte partilerin seçim programlarının ayrınmli başlıkları:

CDU/CSU (Hristiyan Birlik Partileri)

Hristiyan Birlik Partileri seçim programlarında şu başlıklara yer verdi:

  • Vergi Politikası: Vergiler düşürülecek ve dayanışma vergisi (Solidaritätszuschlag) tamamen kaldırılacak.

  • Sosyal Politikalar: Emekli maaşlarında kesinti yapılmayacak; ancak vatandaşlık gelirinde (Bürgergeld) kesinti öngörülüyor.

  • Göç ve Asayiş: Göçün sınırlandırılması gerektiği belirtiliyor. Daha fazla güvenli ülke tanımlanması, Suriyeli ve Afgan sığınmacıların sınır dışı edilmesi hedefleniyor. Tehlike bölgelerine yüz tanıma sistemleri ve video kameralar yerleştirilecek.

  • Savunma ve Enerji: Savunmaya daha fazla bütçe ayrılacak. Yenilenebilir enerji kaynaklarının yanı sıra nükleer enerji opsiyonu korunacak. Kapatılan nükleer santrallerin yeniden açılması değerlendirilecek.

  • Kanunlar: Ampul Koalisyonu’nun (SPD, FDP, Yeşiller) uygulamaya koyduğu kendi kaderini tayin (Selbstbestimmungsgesetz*) yasası tamamen kaldırılacak.

AfD (Almanya için Alternatif)

AfD’nin seçim programında dikkat çeken noktalar:

  • AB ve Euro: Almanya’nın AB’den çıkması (Dexit) ve Euro’nun kaldırılarak yeniden Alman Markı’nın getirilmesi için referandum yapılması öneriliyor.

  • İklim ve Enerji: İnsan kaynaklı iklim değişikliği reddediliyor, kömür ve nükleer enerjiden yana bir politika izleneceği belirtiliyor. Rus gazının yeniden ithalatı isteniyor.

  • Savunma ve Göç: Bundeswehr’in bütçesi artırılacak ve asker sayısı çoğaltılacak. Sığınmacılar sınırda tutulabilecek ve ülkeye girişleri sınırlandırılacak.

SPD (Sosyal Demokrat Parti)

SPD’nin seçim programından öne çıkan başlıklar:

  • Ekonomi ve Vergi Politikası: Yatırımları artırmak için şirketlere vergi iadeleri ve bir Almanya Fonu oluşturulacak. Üst gelir gruplarına ve servetlere yönelik daha yüksek vergiler uygulanacak. SPD, ekonomik büyümeyi yeniden ileriye taşımak için taslak seçim programında diğer konuların yanı sıra elektrik fiyatlarının düşürülmesine odaklanıyor.

  • Asgari Ücret ve Kiralar: Asgari ücretin artırılması ve kira sınırlandırma yasasının süresiz uzatılması planlanıyor.

  • Savunma: Savunma bütçesi GSYH’nin %2’sine çıkarılacak, ancak Ukrayna’ya Taurus füze sevkiyatına karşı çıkılıyor.

Yeşiller (Bündnis 90/Die Grünen)

Yeşiller’in programındaki bazı hedefler:

  • Klimageld: Düşük ve orta gelir gruplarına yönelik bir “iklim yardımı” uygulaması başlatılacak.

  • Emeklilik Reformu: Vatandaşlık fonu ile emeklilik sistemi daha adil hale getirilecek.

  • Sağlık: Sigorta sisteminde reform yapılacak, özel sigortalılar da katkı sağlayacak.

  • Asayiş ve Suçla Mücadele: Örgütlü suçlarla mücadeleye yönelik bir ulusal güvenlik merkezi kurulacak.

Die Linke (Sol Parti)

Sol Parti’nin programından bazı başlıklar:

  • Vergi ve Sosyal Adalet: Milyonlarca Euro’yu bulan miraslar için %60 oranında bir vergi öneriliyor. Asgari emekli maaşı 1.310 Euro olacak. Sol Parti'nin seçim bildirgesine göre asgari ücret 15 avroya yükseltilmelidir.

  • Ulaşım: 500 kilometreden kısa uçuşlar yasaklanacak ve kırsal alanlara saat başı toplu taşıma hizmeti sağlanacak.

  • Ukrayna: Ukrayna’da barış görüşmeleri için uluslararası girişimler desteklenecek, ABD füze sistemlerinin Almanya’da konuşlanmasına karşı çıkılacak.

FDP (Hür Demokrat Parti)

FDP’nin seçim programı taslağından öne çıkanlar:

  • Vergi Reformu: Üst gelir vergisi oranının uygulanması için daha yüksek gelir seviyeleri belirlenmesi hedefleniyor. Şirket vergileri %25’in altına indirilecek.

  • Emeklilik: Hisse bazlı bir emeklilik sistemi öneriliyor.

  • Vatandaşlık Geliri (Yardımı): Bürokrasi azaltılarak vatandaşlık geliri reforme edilecek.

BSW (Temel Değerler Partisi)

BSW henüz seçim programını açıklamadı. Bu programın, 12 Ocak’ta Bonn’da yapılacak parti kongresinde açıklanması bekleniyor. (Kaynak: Tagesschau / Hazırlayan: Mesut Hastürk)