NRW’de Tartışmalı Bütçe Taslağı!

Bu hafta eyaletin 2025 bütçe planı tartışılırken, iktidar ile Muhalefet arasında karşılıklı atışmalar sürüyor. Eyalet hükümeti 2025 için toplam 105,5 milyar Euroluk harcama planlıyor. Bu yılın bütçesine göre 300 milyon Euroluk fazla harcama anlamına geliyor. Ayrıca bu bir rekor. Ancak giderlerin neredeyse üçte biri personel giderlerinden oluşuyor. Kuzey Ren-Vestfalya Maliye Bakanlığı'nın 2025-2028 mali planlama beyanına göre tam olarak aynı miktarda gelir bekleniyor. Eyalet hükümeti, 2025 için planlanan harcamaların odak noktası olarak okul ve eğitim, iç güvenlik, aile ve çocuklar, belediyeler ve iklim açısından nötr bir sanayi bölgesine dönüşüm sürecini de kapsıyor.

Eğitim, iç güvenlik ve yargıya yeterince kaynak ayrılmaması ve uyum projelerine yönelik finans desteğinin kesilmesi ile borçlanmanın giderek artması muhalefetle birlikte bir çok kesimin eleştirisine neden oldu.

Uyum Projelerinde Kesintiye Gidiliyor

Eyalet parlamentosunda görüşülen bütçe taslağında Entegrasyon Bakanlığı'nda planlanan harcamalar şimdiden şaşkınlık yarattı. Mültecilerin barınması ve bakımı için 61 milyonluk bir artışla 160 milyon Euroluk bir harcama öngörülürken uyum projelerine ayrılan kaynak kısıtlanıyor. Mültecilere yönelik sosyal danışmanlık harcamaları önümüzdeki yıl üçte iki oranında kesintiye uğraması özellikle SPD’nin tepkisine neden oldu. Mültecilerin geri dönüş projelerinde ve hazırlık tedbirlerinde de 2 milyon 200 bin Euroluk tasarruf yapılarak 6,1 milyon Euro’ya düşürüldü. Sonuç olarak gelecek yıl sığınmacılar ve iç savaş mültecileri için toplam 1 milyar 900 milyon Euroluk bir harcama planlanıyor.

Eğitim için Daha Fazla Kaynak

Bütçe de Eğitim ve okullar için yüzde 10 luk bir artışla 24 milyar 500 milyon Euro planlanıyor. İlkokullarda 1.133 yeni öğretmenlik kadrosu açılıyor ve 8,5 milyon Euro, çocuklar arasında yakın zamanda önemli eksikliklerin tespit edildiği “temel aritmetik, yazma ve okuma becerilerini güçlendirmeye” yönelik programlara aktarılacak.

Erken çocukluk eğitimi için toplam 5,6 milyar Euroyla finanse edilecek. Yuvalardaki gündelik yardımcılara ve dil kreşi programına da 178 milyon Euro kaynak aktarılması planlanıyor. Yeni kreşlerin inşasına yönelik harcamalar 85 milyon artışla toplam 200 milyon Euroya çıkarılıyor.

Eğitim Bilim Sendikası GEW Başkanı Ayla Çelik eyalet hükümetini koalisyon anlaşmasındaki vaatlerini uygulamaya çağırdı. GEW başkanı Ayla Çelik, "Eğitimi bütçenin ezici unsuru haline getirip fırsat eşitliğini ve çocukların geleceğini öncelik haline getirmemelisiniz" eleştirisinde bulundu. Yıllık 8 bin 600 Euroluk okul öğrencileri için kişi başına düşen yıllık harcama ile, Kuzey Ren-Vestfalya, federal eyaletler arasında sondan ikinci sırada yer alıyor..

Kentlerde daha fazla güvenlik yaratmak" amacıyla yılda 3 bin yeni polis almayı hedeflemeye devam edilirken, Adalet sektöründe kesintiler planlanıyor. Savcı ve hakim birlikleri yıllardır ciddi personel sıkıntısından şikayetçi olurken bu alanda gençlerin eğitiminden 21 milyon Euro tasarrufa gidiliyor.

Hakimler Birliği (NRV), mahkeme başkanları ve eyalet başsavcıları ile NRW Adalet Bakanı Benjamin Limbach'ı (Yeşiller), tasarruf planlarının yargının işleyiş kabiliyetini ve Anayasal devletin işleyişini ciddi şekilde tehlikeye attığı uyarısında bulunmuştu. Ayrıca Kuzey Ren-Vestfalya'da BT arızalarının gelecekte daha sık meydana gelebileceği konusunda kaygılar da dile getirilmişti.

Adalet Bakanlığı ise duruma farklı bakıyor. Bakanlığa göre mahkemelerde ve savcılıklardaki kadroların neredeyse tamamı dolu ve personel sıkıntısı yok. Dijitalleşmeye yönelik yatırımlar da 2025'te neredeyse hiç değişmedi: Bakanlığa göre 186 milyon Euro planlanırken, bu yıl ise 190 milyon Euro ayrıldı. Kaynak WDR.

Belediyelere Destek

Eyalet hükümetine göre, devlet bütçesinin üçte biri belediyelere gidiyor. Belediyelere ayrılan para Finansman Yasası kapsamında yaklaşık 15,7 milyar Euro artı. Ayrıca 20 milyar Euroluk ek tahsis söz konusu. Yanı sıra 2025 yılında birçok belediyenin eski borçlarının geri ödenmesi için federal hükümetin belediyelerin borçlarının hafifletilmesine katılıp katılmadığına bakılmaksızın 250 milyon Euroluk bir miktar ayrıldı.

2045 iklim Nötr hedefi koyan eyalet hükümeti yenilenebilir enerjilerin yayılmasını hızlandırmak istiyor. Fotovoltaik, derin jeotermal enerji, bölgesel ısıtma ve hidrojen ekonomisinin finansmanına bütçede toplam yaklaşık 474 milyon Euro kaynak aktarılıyor.

Bu arada Kuzey Ren-Vestfalya hükümeti dört yıldır giderek daha da borç batağına saplanıyor. Yeni rekor borç seviyesi, 164 milyar 4 milyon Euro. Eyalet Sayıştayı Başkanı Brigitte Mandt, eyaletin maliyesine ilişkin yıllık raporunu yayınlarken, "Bu borç Kuzey Ren-Vestfalya'ya çok pahalıya mal oluyor" açıklamasına bulundu. Mandt, devletin tüm görev ve harcamalarının incelenmesi gerektiği konusunda uyardı.

Ayrıca vergi gelirleri artık önceki yıllarla aynı oranda artmadı. Mevcut tahminlere göre bu yıl beklenenden 1 milyar 2 milyon Euro daha az vergi bekleniyor. 2025'ten 2028'e kadar toplam 3,7 milyar Euroluk bir düşüşten korkuluyor. (MFM-Redaksiyon/Münir Bağrıaçık)