Merz Ankara Yolunda: Türkiye Ziyaretinde Hassas Denge Arayışı, © Kay Nietfeld/dpa Pool/dpa
ARŞİV - 25.06.2025, Hollanda, Lahey: Federal Şansölye Friedrich Merz (solda, CDU) ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO zirvesi kapsamında bir araya geldi.  Kay Nietfeld/dpa Pool/dpa

Merz Ankara Yolunda: Türkiye Ziyaretinde Hassas Denge Arayışı

28.10.2025

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, çarşamba günü Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştiriyor. Ziyaret, insan hakları eleştirileriyle stratejik çıkarlar arasında hassas bir diplomatik sınav olacak.

İlişkilerde Karmaşık Denklem

Almanya ile Türkiye arasındaki ilişkiler, tarihsel bağlara rağmen son yıllarda zor bir denge üzerinde ilerliyor. Almanya’da yaşayan yaklaşık üç milyon Türk kökenli insan, iki ülke arasında güçlü sosyal bir köprü oluştururken, aynı zamanda siyaset ve kültür açısından da tartışmalı bir alan yaratıyor.

Berlin ile Ankara arasında özellikle insan hakları, ifade özgürlüğü ve hukuk devleti konularında ciddi görüş ayrılıkları bulunuyor. Buna rağmen iki ülke, NATO içinde ve bölgesel güvenlik açısından birbirine bağımlı konumda.

Merz İçin Zor Diplomatik Zemin

Friedrich Merz, Türkiye’ye yapacağı ilk ziyarette bu gerilimli alanlarda dikkatli bir denge gözetmek zorunda. Ziyaret öncesinde Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, Türkiye’ye yönelik yumuşak bir ton kullanarak Ankara’yı “stratejik ortak” ve “iyi dost” olarak tanımladı.
Ancak Wadephul’un sözleri, CDU’nun yıllardır Türkiye’nin AB üyeliğine karşı duruşuyla çelişiyor. AB, Avrupa Konseyi ve AGİT’e göre Türkiye’de son yıllarda insan hakları durumu kötüleşmiş durumda. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise bu eleştiriler karşısında geri adım atmış görünmüyor.

Ekonomik ve Jeopolitik Gerçekler

Almanya ile Türkiye arasındaki yıllık ticaret hacmi 55 milyar euroyu buluyor. Türkiye, Avrupa’nın en büyük mülteci kamplarına ev sahipliği yapıyor ve NATO’nun ikinci en güçlü ordusuna sahip. Bu nedenle Berlin açısından Ankara, hem güvenlik hem ekonomi bakımından vazgeçilmez bir aktör.
Yine de Merz’in ziyareti, “otoriterleşen bir Türkiye” tablosu altında gerçekleşecek. Ziyaretin gündeminde NATO iş birliği, enerji güvenliği ve bölgesel istikrar konuları yer alıyor.

İmamoglu Davası Gölge Düşürüyor

Ziyaretin bir başka hassas noktası, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutukluluk süreci. Almanya, Türkiye’de muhalefete yönelik baskıları yakından izliyor. Merz’in bu konuyu gündeme getirip getirmeyeceği merak konusu.

Almanya’nın Rolü Değişti

Yorumculara göre, Almanya artık geçmişteki kadar “ahlaki baskı kuran güç” konumunda değil. Başbakan Merz, otoriter liderlerle karşısında “eleştiren ama iş birliğine açık” bir çizgi tutturmak zorunda.
Gazeteci Eva Quadbeck’in değerlendirmesine göre:
“Diplomasinin özü, insan hakları konusunda sessiz kalmamak ama aynı zamanda ilişkileri sürdürebilmektir. Merz’in görevi, bu iki uç arasında kaymadan yürüyebilmek.” (Kaynak: RND / MFM-Redaksiyon: M. Hastürk)