Mercedes, Porsche ve BASF’ta Büyük Kayıplar Var

Almanya’nın önde gelen üç büyük şirketi olan Mercedes-Benz, Porsche ve BASF, 2025 yılının ilk yarısına dair finansal sonuçlarını açıkladı. Ortaya çıkan tablo oldukça dikkat çekici: Otomotiv ve kimya sanayisinin dev isimleri ciddi oranda gelir ve kâr kaybı yaşadı. Bu gelişmeler, hem Alman ekonomisinin genel görünümünü hem de bu sektörlerde çalışan binlerce Türkiye kökenli insanı yakından ilgilendiriyor.

Mercedes-Benz: Kâr %55 Azaldı, Beklentiler Dibe Çekildi

Stuttgart merkezli Mercedes-Benz, 2025’in ilk altı ayında net kârının %55’ten fazla düşerek 6,1 milyar eurodan 2,7 milyar euroya gerilediğini açıkladı. Şirket bu düşüşün nedenleri arasında Çin’de zayıflayan talebi, ABD’nin uyguladığı yüksek ithalat vergilerini ve başlatılan tasarruf programlarının maliyetlerini gösterdi.

Binek araç satışlarında da düşüş yaşanırken, faaliyet kârlılığı oranı %8,1’den %4–6 seviyelerine çekildi. 2027’ye kadar üretim maliyetlerini %10 azaltmayı hedefleyen Mercedes, bazı bölümlerde gönüllü işten çıkış programları başlattı. Bu süreçte özellikle üretim dışı alanlarda çalışan personelin etkileneceği belirtildi.

Porsche: Gümrük Tarifeleri Kârı Eritti

Lüks otomobil üreticisi Porsche da 2025 yılı için ikinci kez kârlılık tahminini düşürdü. Çin pazarındaki durgunluk ve ABD’nin uyguladığı ek gümrük vergileri şirketin finansal dengelerini sarstı. İlk çeyrekte 518 milyon euro kâr açıklayan Porsche, ikinci çeyrekte bu rakamı yalnızca 200 milyon euroda tutabildi. Böylece ilk yarı toplam kârı %71 düşüşle 718 milyon euroya geriledi.

Şirket yönetimi, ABD’nin gümrük vergileri nedeniyle yalnızca 2025’in ilk yarısında yaklaşık 400 milyon euro ek maliyetle karşılaştıklarını belirtti. Çin pazarında da emlak krizinin etkisiyle lüks araç talebinin sert düştüğü ifade edildi. Elektrikli araçlara geçişte yaşanan yavaşlık da kârlılığı olumsuz etkileyen diğer önemli etkenlerden biri oldu.

Porsche, bu gelişmeler üzerine Stuttgart bölgesinde 1.900 kişilik kadro azaltımına gideceğini duyurdu. Şirket CEO’su Oliver Blume, “Bu geçici bir fırtına değil, dünya kökten değişiyor” diyerek daha uzun süreli bir dönüşüm sürecine işaret etti.

BASF: Kimya Devi de Dar Boğazda

Almanya’nın kimya devi BASF da 2025’in ikinci çeyreğinde net kârında %80’e yakın bir düşüş yaşadı. Şirketin bu dönemdeki net kârı 80 milyon euro olurken, geçen yıl aynı dönemde bu rakam 430 milyon euroydu. Operasyonel kâr (EBITDA) ise 1,77 milyar euroda kalarak önceki yıla kıyasla düşüş gösterdi.

BASF, özellikle kimyasal ürün fiyatlarında yaşanan gerileme, küresel talepteki zayıflık ve jeopolitik belirsizliklerin şirketin büyüme beklentilerini aşağı çektiğini açıkladı. 2025 yılına dair kâr beklentisi de aşağı yönlü revize edildi. Şirket, Ludwigshafen’daki ana tesislerinde maliyetleri düşürmeye yönelik kapsamlı bir yeniden yapılanma programı uygulamaya başladı. Bu süreçte bazı birimlerin kapatılması ve iş gücünün azaltılması da gündemde.

Türkiye Kökenli Çalışanlar da Endişeli

Alman sanayi devlerindeki bu ekonomik sarsıntılar, yalnızca finansal tablolarla sınırlı kalmayıp istihdam cephesinde de endişe yaratıyor. Mercedes-Benz ve Porsche’un merkezinin bulunduğu Baden-Württemberg eyaleti ile BASF’nin ana tesislerinin yer aldığı Rheinland-Pfalz bölgesi, Türk kökenli göçmen nüfusunun yoğun olduğu eyaletler arasında. Özellikle otomotiv sanayinde 1960’lardan bu yana çalışan Türkiye kökenli işçilerin sayısı azımsanmayacak düzeyde. Stuttgart ve çevresindeki Mercedes-Benz, Porsche gibi fabrikalarda ve tedarikçi işletmelerde yıllardır binlerce Türk işçi ve mühendis görev yapıyor. Benzer şekilde Ludwigshafen’daki dev BASF kimya kompleksinde de farklı kuşaklardan Türkiye kökenli çalışanlar mevcut. Dolayısıyla bu şirketlerde alınan tasarruf önlemleri, üretim kısıntıları veya olası işten çıkarmalar Türk toplumu açısından da yakından takip ediliyor.

Nitekim şirket yöneticilerinin duyurduğu yeniden yapılanma planları çerçevesinde istihdam azaltma mesajları verildi. Örneğin Porsche, Stuttgart bölgesinde önümüzdeki yıllarda yaklaşık 1.900 kişilik bir kadro azaltımına gideceğini açıkladı. Mercedes-Benz’in de Almanya genelinde gönüllü çıkış programlarıyla beyaz yakalı kadrolarda küçülmeye başladığı biliniyor. Bu tür adımlar, söz konusu şirketlerde çalışan binlerce işçi için belirsizlik yaratıyor. İş güvencesine dair endişeler, sadece Alman çalışanlar arasında değil, bu işletmelerde çalışan Türk kökenli emekçiler arasında da hissediliyor. Almanya’da 3 milyonun üzerindeki Türk toplumu, ülke ekonomisindeki dalgalanmaların kendi hayatlarına etkisini yakından hissediyor. Büyük işveren konumundaki şirketlerin kâr kayıpları ve bunun sonucunda yaptıkları tasarruf hamleleri, bu topluluğun birçok ferdini “diken üstünde” bırakmış durumda. Özellikle otomotiv sanayinde yıllardır istikrarlı iş imkânına sahip olan göçmen aileleri, şimdi üretimde yavaşlama ve olası iş kayıpları riskine karşı temkinli. (MFM: Redaksiyon: M. Hastürk)