Berlin ve Brandenburg İçin Yeni Seçim Yasası Ne Anlama Geliyor?, © dpa
 dpa

Berlin ve Brandenburg İçin Yeni Seçim Yasası Ne Anlama Geliyor?

03.02.2025

Yeni Seçim Sistemi ve Değişiklikler

23 Şubat 2025'te Almanya'da yapılacak genel seçimlerde yeni bir seçim yasası yürürlüğe girecek. Bundestag’ın sandalye sayısı 630’a düşürülecek, birinci oy (Erststimme) daha az belirleyici hale gelecek ve bazı seçim bölgelerinde doğrudan kazanan adaylar bile meclise giremeyebilecek.

Parlamentonun Büyümesi Engellenecek

Önceki seçim sisteminde, fazladan kazanılan milletvekilliği (Überhangmandate) ve dengeleme sandalyeleri (Ausgleichsmandate) nedeniyle Bundestag sürekli büyüyordu. 2021 seçimlerinde mecliste 736 milletvekili vardı. Yeni sistemle birlikte bu sayı sabitlenerek 630 olarak belirlendi.

Birinci Oy Kazanmak Yetmeyecek

Yeni düzenleme ile bir seçim bölgesinde en fazla oyu alan aday bile milletvekili olamayabilir. Milletvekili dağılımında sadece ikinci oy (Zweitstimme) belirleyici olacak. Eğer bir parti seçim bölgesinde birinci olursa ama aldığı ikinci oy sayısı yeterli değilse, bu parti adına seçilen aday meclise giremeyecek.

Brandenburg’da SPD Üç Sandalye Kaybedebilirdi

2021 seçimlerine yeni sistemle girilseydi, Brandenburg'da SPD üç doğrudan seçilmiş milletvekili kaybedecekti. Çünkü SPD tüm seçim bölgelerinde birinci gelmesine rağmen ikinci oy sayısı yalnızca yedi sandalye kazanmalarına yetiyordu. Bu durumda en az oy alan üç aday meclise giremeyecekti.

Sol Parti İçin Kritik Değişiklik: Temel Temsil Eşiği (Grundmandatsklausel) Korundu

Yeni seçim yasası başlangıçta en az üç doğrudan milletvekili çıkaran partilere uygulanan baraj muafiyetini kaldırıyordu. Ancak Almanya Anayasa Mahkemesi bu değişikliği anayasaya aykırı buldu. Bu nedenle Sol Parti (Die Linke) gibi küçük partiler, üç doğrudan sandalye kazanırlarsa meclise girebilecek.

Berlin’de Gregor Gysi’nin aday olması bu yüzden önemli. 2021’de Sol Parti, Berlin’de iki doğrudan milletvekili çıkarmıştı. Gysi’nin kazanması partinin meclise girmesi için kritik bir hamle olabilir.

Berlin ve Brandenburg'da Seçim Bölgeleri Değişiyor

Berlin’de seçim bölgeleri aynı kalırken, Brandenburg’da bazı bölgeler değiştirildi. Dahme-Spreewald ve Elbe-Elster seçim bölgelerinde sınırlar yeniden belirlendi.

Yeni seçim yasasının gelecek seçimlerde de geçerli olup olmayacağı belirsiz. CDU/CSU ve Sol Parti, bu yasaya itiraz etmeye devam ediyor ve bir hükümet değişikliği halinde sistemin tekrar değişmesi mümkün. (Kaynak: rbb24 - MFM-Redaksiyon/Taner Şentürk)