NRW okullarında yapay zekâ dönemi: “Telli” milyonlarca öğrenciyle buluşuyor, © Carmen Jaspersen/dpa
 Carmen Jaspersen/dpa

NRW okullarında yapay zekâ dönemi: “Telli” milyonlarca öğrenciyle buluşuyor

08.12.2025

Kuzey Ren-Vestfalya’da okullar, Aralık ayından itibaren “Telli” adlı yerli yapay zekâ sistemiyle çalışmaya başladı. Yüksek veri koruması, öğretmenlerin derslere özel dijital öğrenme senaryoları oluşturabilmesi ve çok yönlü kullanım alanlarıyla “Telli”, eğitimde yeni bir dönemi başlatıyor.

Kuzey Ren-Vestfalya Eyaleti, yapay zekâyı sınıflara taşıyan en kapsamlı eğitim projelerinden birini başlattı. Aralık itibarıyla meslek okullarında kullanılmaya başlanan “Telli”, 2025 baharına kadar tüm okul türlerinde öğrenci ve öğretmenlerle buluşacak. Eyalet Eğitim Bakanlığı, bu adımla milyonlarca öğrencinin güvenli bir yapay zekâ ortamında öğrenmesini hedefliyor.

Sistemin en önemli farkı yüksek düzeyde veri koruması. Sunucular Avrupa Birliği sınırları içinde bulunuyor, bilgiler üçüncü taraflarla paylaşılmıyor ve yapay zekâ eğitimi için kullanılmıyor. Öğrenci ve öğretmen girişi güvenli VIDIS sistemiyle yapılıyor.

Öğretmenler kendi dijital öğrenme partnerlerini tasarlıyor

“Telli”, yalnızca bir sohbet robotu değil; öğretmenlerin ders içeriklerine uygun yapay zekâ tabanlı öğrenme senaryoları hazırlayabildiği bir platform. Öğretmenler, oluşturdukları dijital öğrenme partnerlerini QR kod veya bağlantıyla öğrencilerle paylaşabiliyor. Yapay zekânın ne kadar özgür yanıt vereceğini de yine öğretmen belirliyor.

Aynı zamanda KIMADU araştırma projesinin sonuçları da kullanıma sunuldu. Öğrenciler ile öğretmenlerin geliştirdiği yapay zekâ araçları arasında matematik sorunlarını çözen “Çikolata Problemi Yardımcısı”, dil bilgisi koçu ve istatistik görevleri için tasarlanan “Fürst Stochastikus” gibi dijital yardımcılar bulunuyor.

“Telli” çoklu rol üstleniyor: Yazar, eğitmen, tartışma ortağı

Yeni sistem derslerde farklı roller üstlenebiliyor:
– Metin taslakları oluşturarak yazarlık desteği sağlıyor.
– Öğrencilerin çözümlerine geri bildirim veren bir öğrenme koçu gibi davranıyor.
– Edebiyat derslerinde karakterleri canlandırıyor veya bir tartışma partneri oluyor.
– Öğretmenler için veli bilgilendirme mektupları, sunumlar ve toplantı notları hazırlayabiliyor.

Eyalette yaklaşık 200 bin öğretmen için ücretsiz çevrimiçi eğitimler başlatıldı; şu ana kadar 3 bin öğretmen bu derslere katıldı. Dört başka eyaletin de “Telli”yi kullanmaya başladığı veya kısa süre içinde uygulayacağı açıklandı.

Sendikalardan uyarı: “Yapay zekâ öğretmenin yerini alamaz”

Eğitim sendikaları, sistemin fırsatlar sunduğunu kabul ederken beklentilerin abartılmaması gerektiğini vurguluyor. Eğitim ve Bilim Sendikası Başkanı Ayla Celik, “Yapay zekâ öğretmenin yerini tutamaz. Okullardaki personel eksikliğini gidermez, psikolojik ve sosyal desteğin yerini alamaz,” dedi.

Eğitim ve Öğretim Birliği de teknik altyapı eksikleri giderilmeden yapay zekâ uygulamalarının sürdürülebilir olmayacağını belirtti. VBE Başkan Yardımcısı Matthias Kürten, “Sorunların çoğu dijital değil. Sağlam internet altyapısı ve yeterli personel olmadan teknoloji tek başına çözüm olamaz,” ifadelerini kullandı.

Kaynak: RUHR24 / MFM-Redaksiyon: M. Hastürk)