Erdoğan–Trump zirvesi: Beyaz Saray’da sıcak karşılama, gündem Gazze ve savaş uçakları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile 6 yıl aradan sonra Beyaz Saray’da bir araya geldi. Görüşmede Gazze savaşı, F-16 ve F-35 uçak alımları, ticaret anlaşmaları ve bölgesel meseleler masadaydı.

6 yıl sonra ilk Beyaz Saray ziyareti

Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Kurulu için bulunduğu New York’tan Washington’a geçti. Trump, Erdoğan’ı Beyaz Saray kapısında karşıladı; ikili tokalaşarak basın mensuplarına poz verdi. Bu, Erdoğan’ın Trump’ın ikinci başkanlık döneminin 8. ayında yaptığı ilk resmi Beyaz Saray ziyareti oldu. Erdoğan, Trump’ın ilk döneminde 2017 ve 2019’da da Beyaz Saray’da ağırlanmıştı.

Önceki ABD Başkanı Joe Biden döneminde ise Erdoğan, Beyaz Saray’a hiç davet edilmemişti.

Karşılama töreni ve ilk açıklamalar

Trump, Erdoğan için Beyaz Saray’da resmi bir karşılama töreni düzenledi. Bu uygulamanın her lider için yapılmadığı, yalnızca Trump’ın önem verdiği isimlere tanındığı belirtiliyor.

Oval Ofis’te gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, “Erdoğan dünyada saygı duyulan bir lider. Çok iyi bir ilişkimiz var. Türkiye büyük bir askeri güç inşa etti. F-16, F-35 ve başka ekipmanlar almak istiyorlar. Erdoğan’ı burada konuk etmek büyük mutluluk” dedi.

Erdoğan ise, “Türkiye–ABD ilişkilerinde yeni bir dönemdeyiz. F-16, F-35 ve Halkbank dosyaları dâhil birçok konuyu etraflıca konuşacağız. Heybeliada Ruhban Okulu konusunda da üzerimize düşeni yapmaya hazırız” ifadelerini kullandı.

Gazze ve Orta Doğu gündemi

Zirvenin en kritik başlığı Gazze savaşı oldu. Trump, “Gazze’deki savaşı bitirmek istiyoruz. Orta Doğu’daki liderlerle görüştük, bir çözüme yakınız. Ancak rehinelerin serbest bırakılması şart. Gazze için bugün bir adım olabilir” dedi.

Erdoğan ise BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında olduğu gibi, İsrail’in operasyonlarının sona ermesi ve işgalin durdurulması çağrısını Washington’da yineledi.

Savunma sanayisi: F-16 ve F-35 masada

Görüşmede F-16 Block 70 savaş uçakları ve modernizasyon kitleri gündeme geldi. Türkiye, bu alım için 1,4 milyar dolarlık ön ödeme yapmıştı. Trump, “F-35’ler konusunda konuşuyoruz” diyerek Türkiye’nin programa geri dönüşünün müzakere edildiğini ima etti.

Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler daha önce, Türk Hava Kuvvetleri’nin 40 adet F-35’e ihtiyaç duyduğunu açıklamıştı. Ankara ayrıca Eurofighter Typhoon alımını da değerlendiriyor.

Boeing uçak alımı

Savunma başlıklarının yanında, Türk Hava Yolları’nın Boeing’den 300 uçaklık siparişi de gündeme geldi. THY, fiyat, teslimat ve bakım maliyetleri konusunda iyileştirme bekliyor. Bloomberg’e göre Boeing, Türkiye’den 250 uçaklık onay için haber bekliyor.

Yaptırımlar ve ticaret

Trump, CAATSA yaptırımlarının kaldırılabileceğini, gümrük vergilerinin de görüşüleceğini açıkladı. Erdoğan ise “Görüşmemizin bölgemizdeki savaşların sona ermesine katkı sunacağına, iki ülke ilişkilerini güçlendireceğine inanıyorum” dedi.

Heyetler

Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, İletişim Başkanı Burhanettin Duran ve Washington Büyükelçisi Sedat Önal eşlik etti. ABD heyetinde ise Başkan Yardımcısı JD Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Hazine Bakanı Scott Bessent yer aldı.

Önemi

Bu buluşma, Erdoğan’ın 6 yıl aradan sonra Beyaz Saray’a dönüşü ve Trump’ın ikinci başkanlık dönemindeki ilk resmi Türkiye ziyareti olmasıyla dikkat çekiyor. Görüşmenin, hem Gazze krizine yönelik uluslararası adımları hem de Türkiye–ABD ilişkilerinde yeni dönemin seyrini belirlemesi bekleniyor. (NtV, T24, Sözcü / MFM-Redaksiyon: M. Hastürk)