Avrupa’da Uyuşturucuya Erişim Kolaylaştı: Gençler ve Aileler Nelere Dikkat Etmeli?

Operasyonlar... Her gün ko "uyuşturucu" ile ilgili bir gündem ortaya çıkıyor. Türkiye'de bir süredir bu bağlada çok sayıda isim gündeme geliyor. Biz de keni kapımızın önüne bir göz atalım dedik. Avrupa ev Almanya'da durum ne, ne yapmalı?

Avrupa genelinde uyuşturucu maddelere erişim, son yıllarda belirgin biçimde kolaylaştı. Araştırmalar, sokakların yanı sıra internet ve sosyal medya üzerinden de uyuşturucuya ulaşmanın mümkün olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle gençler, bu maddelere hem fiziksel hem de dijital ortamlarda daha sık maruz kalıyor. Piyasadaki maddelerin saflık oranlarının artması ise sağlık risklerini büyütüyor. Uzman raporları, ailelerin ve gençlerin bu tablo karşısında daha bilinçli olması gerektiğine işaret ediyor.

Avrupa’da Uyuşturucuya Ulaşımın Genel Görünümü
Avrupa’da neredeyse her tür uyuşturucu maddeye ulaşmak, günümüzde hiç olmadığı kadar kolay hale gelmiş durumda. Sokakta olduğu kadar internette de uyuşturucu bulmak gençler için şaşırtıcı derecede erişilebilir olabiliyor. Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi verilerine göre, Avrupa Birliği genelinde esrar, kokain, sentetik haplar ve yeni ortaya çıkan tasarım uyuşturucular dahil olmak üzere yasadışı maddelerin her türü yüksek düzeyde bulunabilir durumda. Piyasadaki maddelerin giderek daha yüksek saflıkta satılması, özellikle gençler açısından sağlık risklerini artırıyor.

Dijital Platformlar Yeni Erişim Alanı
Günümüz gençleri, uyuşturucuya erişimde önceki nesillere kıyasla farklı ve yeni yollarla karşılaşıyor. Sosyal medya platformları ve çevrimiçi uygulamalar, madde satıcıları ile alıcıları buluşturan yeni alanlar haline gelmiş durumda. Araştırmalar, bazı uygulamalar üzerinden yapılan basit aramalarla büyük şehirlerde aktif satıcılara ulaşılabildiğini gösteriyor. Forum tabanlı sitelerde ise açık uyuşturucu pazarlarının oluştuğu tespit ediliyor. Pandemi döneminde yaygınlaşan şifreli mesajlaşma ve eve teslim yöntemlerinin, pandemi sonrasında da devam ettiği belirtiliyor.

Sokak Piyasası ve Yaygın Maddeler
Dijitalleşmeye rağmen geleneksel sokak piyasası da varlığını sürdürüyor. Okul çevreleri, parklar ve gece hayatının yoğun olduğu alanlarda gençler hâlâ satıcılarla karşılaşabiliyor. Avrupa genelinde en yaygın kullanılan yasadışı madde esrar olmaya devam ediyor. 15–34 yaş arası genç yetişkinlerin yaklaşık yüzde 15’inin son bir yıl içinde esrar kullandığı tahmin ediliyor. 15–24 yaş grubunda bu oran yüzde 18’e çıkıyor. Okul çağındaki gençler arasında yapılan araştırmalar, 15–16 yaş grubundaki öğrencilerin önemli bir bölümünün esrarı kolaylıkla temin edebileceğini düşündüğünü ortaya koyuyor.

Yeni Maddeler ve Artan Çeşitlilik
Esrarın ardından kokain, Avrupa’da en çok kullanılan ikinci yasa dışı madde olarak öne çıkıyor. Ekstazi ve amfetamin gibi sentetik uyarıcılar ise özellikle gece hayatında yaygın. Bunun yanı sıra her yıl onlarca yeni psikoaktif maddenin piyasaya girdiği, bu durumun uyuşturucu pazarını daha karmaşık ve öngörülmesi zor hale getirdiği belirtiliyor. Maddelerin çeşitliliği, gençler arasında deneme eğilimini artırabiliyor.

Gençleri Uyuşturucuya Yönelten Etkenler
Araştırmalar, gençlerin uyuşturucu kullanımının arkasında birden fazla neden bulunduğunu gösteriyor. Merak duygusu, arkadaş çevresinin etkisi, akran baskısı, stres ve sıkıntıdan kaçma isteği bu nedenler arasında yer alıyor. Ergenlik döneminde risk alma eğilimi ve “herkes yapıyor” algısı, madde kullanımını normalleştirebiliyor. Buna karşın, Avrupa’daki gençlerin büyük çoğunluğunun hiçbir uyuşturucu maddeyi denemediği de vurgulanıyor. Ancak yaş ilerledikçe riskin belirgin biçimde arttığına dikkat çekiliyor.

Uyuşturucunun Gençler Üzerindeki Etkileri
Uyuşturucu maddelerin gençler üzerindeki etkileri ciddi boyutlara ulaşabiliyor. Beyin gelişiminin sürdüğü ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde madde kullanımı; öğrenme, hafıza ve duygusal gelişimi olumsuz etkileyebiliyor. Dünya Sağlık Örgütü Avrupa verileri, madde kullanım bozuklukları ile ruh sağlığı sorunlarının genç yaş gruplarında önemli bir hastalık yükü oluşturduğunu gösteriyor. Yüksek saflıktaki veya içeriği belirsiz maddeler, zehirlenme ve aşırı doz vakalarına yol açabiliyor.

Aileler İçin Erken Uyarı İşaretleri
Araştırmalarda, ailelerin dikkat etmesi gereken bazı belirtiler sıralanıyor. Bunlar arasında arkadaş çevresinde ani değişiklikler, okul başarısında düşüş, ruh hali dalgalanmaları, uyku düzeninde bozulma, fiziksel belirtiler ve açıklanamayan para sorunları yer alıyor. Bu belirtilerin tek başına kesin bir gösterge olmadığı, ancak bir arada ve sürekli görülmesi durumunda risk işareti olabileceği belirtiliyor.

Destek ve Önleme Yaklaşımları
Uyuşturucu sorunlarında erken müdahalenin önemine dikkat çekiliyor. Avrupa genelinde gençlere ve ailelere yönelik danışma hatları, terapi merkezleri ve destek programları bulunuyor. Okul ve toplum temelli önleyici çalışmaların yanı sıra, aile içi iletişim ve bilgilendirmenin de koruyucu rol oynadığı vurgulanıyor.

Genel Değerlendirme
Araştırma verileri, Avrupa’da uyuşturucuya erişimin kolaylaştığını ve gençlerin farklı kanallardan bu maddelerle karşılaşabildiğini ortaya koyuyor. Uzman raporları, panik yerine bilinçli yaklaşımın ve güçlü aile iletişiminin, gençleri uyuşturucudan korumada temel faktörler arasında yer aldığını gösteriyor.

(Derleren: MFM-Redaksiyon: M.Hastürk)

Kaynaklar: EMCDDA (Avrupa Uyuşturucu ve Bağımlılık İzleme Merkezi) raporları, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa verileri ve ulusal sağlık otoritelerinin yayınlarından derlenmiştir. İlgili veriler ve açıklamalar için kaynak niteliğindeki bazı referanslar:: euda.europa.eu, spectrumnews1.com, drugsandalcohol.ie, www2.hse.ie